۱- زخم بستر:
زخم بستر (Bedsore)، زخم فشاری (Pressure sore) و زخم تخت اصطلاحاتی هستند که برای آسیب پوست و یا بافت های بدن در اثر فشار طولانی مدت بر یک یا چند نقطه به کار می روند (۲). زخم بستر، یکی از شایعترین اختلالات پوستی و بافتی می باشد و از جمله زخم های ضخیم یا به شدت مزمن شبیه زخم پای دیابتی است (۱۶). این عارضه اغلب در بخش های استخوانی بدن و افراد بی حرکت رخ می دهد، در این بخش ها فشار بیشتری بر پوست وارد شده و چربی کمتری برای محافظت از بافت وجود دارد (مانند پاشنه پاها و بین باسن) (۲ و ۷). همچنین زخم بستر با بسیاری از بیماری ها و مرگ و میر پیران آسیب دیده و افراد قطع نخایی مرتبط است، اغلب بیماران مدت زمان طولانی را در بیمارستان بستری می شوند (۹ و ۱۶). این بیماری هزینه های زیادی را بر خانواده بیمار تحمیل و بارکاری مراقبین را نیز افزایش می دهد. ( ۳ و ۱۱).
۲- نشانه های پیدایش زخم بستر و تقسیم بندی این زخم ها
تقسیم بندی های متفاوتی از زخم بستر بسته به وسعت یا عمق بافت صدمه دیده وجود دارد، اما به طور کلی این زخم در طی ۴ مرحله ایجاد می شود. در مراحل اول شدت آن کم بوده و در مراحل بعدی شدت آن بیشتر می شود (۷). شما می توانید با ویژگی هایی که در ذیل به آن ها اشاره می شود بین این مراحل تمایز قائل شوید:
مرحله ۱ – قرمزی پوست
در کسانی که رنگ پوستشان روشن است پوست قرمز شده و وقتی با انگشت به آن فشار میاوریم سریع سفید نمی شود. پوست ممکن است دردناک، سفت تر یا نرم تر، سردتر یا گرم تر از پوست اطراف باشد.
مرحله ۲ – از بین رفتن لایه های پوستی شامل اپیدرم
لایه رویی پوست ( اپیدرم) از بین می رود و یک زخم کمی فرو رفته به رنگ صورتی یا قرمز در محل تشکیل می شود. گاهی ممکن است تاول نیز ایجاد شود.
مرحله ۳- از بین رفتن وسیع پوست تا بافت زیر درم
در این مرحله لایه داخلی پوست از بین می رود. چربی زیر پوست نمایان شده، زخم گود می شود و ته زخم بافت مرده زرد رنگی دیده می شود. (در این مرحله هنوز تاندون ها، مفاصل و استخوان ها صدمه ندیده اند.)
مرحله ۴- تخریب عمیق بافت
در این مرحله پوست، عضله و تاندون ها از بین رفته و استخوان نمایان می شود. کف زخم بافت مرده و خشکیده وجود دارد (پیدایش بافت نکروز شده با درگیری تاندون، مفاصل و استخوان ها) (۳).
در بیماران مستعد زخم بستر
در بیماران مستعد زخم بستر و یا بیمارانی که مبتلا به زخم شده اند ضروریست در فواصل منظم زخم بررسی و ارزیابی شود و مراقبت لازم صورت گیرد. دردناک شدن اطراف زخم، بد بو شدن زخم، عفونت زرد رنگ یا سبز رنگ ضخیم و تورم در اطراف زخم و همچنین تب و گیج بودن، افزایش ضربان قلب و ضعف جسمانی از نشانه های عفونی شدن زخم بستر می باشد. افراد هنگامی که نشانه های اولیه و نشانه های زخم بستر را دیدند باید سریع موقعیت خود را برای از بین بردن فشار در محل تغییر بدهند و اگر تا ۲۴ یا ۴۸ ساعت بهبود پیدا نکرد و به دنبال آن تب ، ترشح و یا بوی بد از زخم و افزایش گرما در پوست ایجاد شد سریعا به پزشک مراجعه نمایند.
۳- زخم بستر چه بخش هایی را بیشتر درگیر می کند؟
در وضعیت های مختلف غالبا فشار بر روی نقاط معینی از بدن وارد می شود و این نقاط در معرض خطر بیشتری قرار دارند (۲).
- وضعیت خوابیده به پشت (استخوان پس سری، ستون مهره ها، آرنج، ساکروم، دنبالچه و پاشنه پا)
- وضعیت خوابیده به شکم (استخوان پیشانی، آرنج، استرنوم، جناق سینه، زانو، برجستگی های لگن و انگشتان پا)
۳٫وضعیت خوابیده به پهلو (کناره های سر، گوشه لاله گوش، استخوان کتف، ایلیاک کرست، برجستگی بزرگ استخوان ران و لگن و قوزک های پا)
- وضعیت نشسته و افرادی که مدت زیادی روی ویلچر می نشینند (ساکروم و برجستگی های استخوان عانه، پشت استخوان خاجی درست بین دو برجستگی باسن یاروی برجستگی باسن،پشت استخوان های کتف یا ستون مهره، پوست روی ساعد یا ران در جایی که روی صندلی تکیه می دهند (۲ و ۳).
شایع ترین محل ایجاد زخم بستر ساکروم و دنبالچه یعنی وسط دو لب باسن در پشت است (۲، ۳ و ۱۲).
۴- عوامل موثر بر ایجاد زخم بستر
عوامل موثر در پیدایش زخم بستر را می توان به دو دسته عوامل خطرساز و زمینه ساز تقسیم کرد:
۴-۱- عوامل خطرساز در پیدایش زخم بستر:
۴-۱-۱- بی حرکتی:
فردی که به مدت طولانی خوابیده یا نشسته است مستعد زخم بستر می باشد زیرا عدم تحرک موجب فشار به مدت طولانی روی بعضی از نقاط خاص بدن می شود. به همین دلیل است که یک انسان سالم در هنگام خواب به طور غیر ارادی مرتباً وضعیت خود را عوض می کند و اجازه می دهد که نوبتی به همه قسمت های پوست زیر بدن خون برسد. بیمارانی که در تغییر حالت خود دچار مشکل اند و نمی توانند فشار وارده را رفع کنند، افراد فلج یا فاقد هوشیاری (۲ و۱۱) و مددجویان شدیداً افسرده که تمایلی به حرکت ندارند مستعد زخم بستر هستند. جراحی های طولانی و استفاده از آرام بخش و مسکن نیز می تواند باعث کاهش حرکت شود. به عبارت دیگر در هر کسی که زیاد حرکت نمی کند و نمی تواند به راحتی وضعیت خود را تغییر دهد، ممکن است زخم بستر ایجاد شود (۳).
۴-۱-۲- کاهش درک حسی:
فردی که قادر به درک درد و فشار می باشد یا خود به خود جابه جا می شود و یا از دیگران تقاضای کمک می کند. آسیب های نخاعی یا دیگر بیماری ها که با آسیب به دستگاه عصبی می توانند موجب کاهش حس لمس و درد بیمار شوند، منجر به عدم اطلاع بیمار از فشار و درد شده و در نتیجه زخم بستر ایجاد می شود (۲ و۳).
۴-۱-۳- کاهش سطح هوشیاری:
بیماران بیهوش و گیج هنگامی که به مدت طولانی در یک وضعیت قرار می گیرند در معرض خطر زخم بستر می باشند (۲).
۴-۲- فاکتورهای زمینه ساز یا عوامل مساعد کننده شرایط تشکیل زخم بستر:
۴-۲-۱- فشار:
فاکتورهای مختلفی درایجاد زخم بستر نقش دارند. اصلی ترین علت این عارضه فشار شدید طولانی مدت است. فشرده شدن ممتد پوست بین برجستگی استخوانی از یک طرف و سطح بستر از طرف دیگر، مویرگ های تغذیه کننده پوست را مسدود کرده و در نتیجه تا وقتی که فشار برطرف نشود این مویرگ ها بسته می مانند. بسته شدن مویرگها باعث می شود خونرسانی به پوست مختل شده و به دنبال آن پوست سخت و شکننده شود که به مرور بافت پوست می میرد و زخم ایجاد می شود (۳، ۷ و ۱۲).
سه عامل مرتبط با فشار: شدت فشار ، طول مدت فشار و تحمل بافت می باشند.
۱- شدت فشار : وقتی فشار وارده به بافت بیش از حد طبیعی باشد و رگهای خونی پوست به مدت طولانی بسته شوند، کمبود اکسیژن اتفاق میافتد و در صورت طولانی شدن منجر به مرگ سلولهای بافت می شود (۱۱۸). وقتی شدت فشار زیاد باشد حتی در زمان کوتاه می تواند باعث آسیب به بافت شود. به طوری که در بی حرکتی حتی به مدت ۱ تا ۲ ساعت می تواند ایجاد زخم کند!
۲- طول مدت فشار : درصورتی که فشار کم به مدت طولانی ادامه یابد منجر به آسیب بافتی می شود.
۳- تحمل بافتی: تحمل بافت در برابر فشار، به سالم بودن آن و ساختمان های حمایتیاش بستگی دارد. وجود برش، خراش، سایش، رطوبت، سوء تغذیه، سن بالا، کم آبی بدن و فشارخون پایین می تواند تحمل بافت به فشار را کاهش دهد (۳).
۴-۲-۲- اصطلاک:
اصطلاک در حقیقت نیروی مکانیکی و خارجی است که زمانیکه پوست بر روی سطح خنثی کشیده می شود ایجاد می گردد. این نیرو می تواند سبب جداشدن اپیدرم با ایجاد خراش در پوست شود و پارگی و آسیب به مویرگ ها را به دنبال داشته باشد. پوست شکننده افرا مسن در برابر اصطکاک مستعد زخم و به دنبال آن عفونت می باشد (۲). استفاده از وسایل بالابر، تکنیک های صحیح در جا بهجایی بیماران و همچنین استفاده از وسایل حمایتی در محل پاشنه و آرنج در هنگام جابهجایی می تواند از بروز اصطلاک جلوگیری کند. هنگام جا بهجایی با استفاده از مرطوب کننده ها به منظور حفظ هیدراتاسیون اپیدرم تا حد زیادی می توان این عامل را کاهش داد (۲ و ۷) .
۴-۲-۳- شرینگ یا کشش:
نیرویی است که هنگامیکه دو یا چند لایه از بافت در خلاف جهت حرکت بدن کشیده شود ایجاد می گردد. هر بیماری که در تخت بیمارستان در وضعیت نیمه نشسته تا نشسته قرار داشته باشد نیروی شرینگ را تجربه می کند. وقتی سر تخت را بالا می بریم مریض به طرف پایین تخت سر می خورد و در نتیجه لایه های خارجی پوست که به ملحفه چسبیده اند تمایل دارند در وضعیت ثابت خود باقی بماند ولی بافت های زیرین شامل ماهیچه و استخوان دنبالچه به علت وزن بیمار به سمت پایین تخت سر می خورند و نیروی شرینگ ایجاد می شود. نیروی شرینگ سبب می شود که عروق خونی زیر جلد تحت فشار قرار بگیرند و در نتیجه انسداد جریان خون و نکروز در آن ناحیه ایجاد شود (۲، ۷، ۱۱ و ۱۲).
۴-۲-۴- رطوبت:
پوست ناحیه در معرض رطوبت در اثر جذب آب نرم و نازک می شود و در نتیجه مقاومتش در برابر فاکتورهای فیزیکی مثل فشار و نیروی شرینگ کاهش می یابد. بیماران بی حرکت قادر به رفع نیازهای بهداشتی خود نیستند و به مراقبت های پرستاری جهت خشک و تمیز نگهداشتن پوست نیازمندند. رطوبت می تواند ناشی از ترشحات زخم، تعریق بیش از حد، سیستم اکسیژن رسانی، استفراغ و بی اختیاری ادرار یا مدفوع باشد (۳).
۴-۲-۵- عدم کنترل ادرار و مدفوع :
عدم کنترل ادرار می تواند موجب مرطوب شدن پوست شده و پوست را مستعد زخم بستر کند. آلودگی پوست به باکتری های مدفوع نیز زمینه را برای عفونی شدن زخم بستر فراهم می کند (۳).
۴-۲-۶- وضعیت روانی
اضطرابهای عاطفی و روانی نیز موجب بروز زخم بستر می شوند. زیرا میزان گلوکورتیکواستروئیدها را افزایش داده و تشکیل کلاژن را محدود می کند و پوست مستعد ایجاد زخم بستر می گردد (۲).
۴-۲-۷- سن:
در بیماران سالمند خطر ایجاد زخم بستر بیشتر است زیرا پوست این افراد نسبت به آسیب دیدگی مستعدتر می باشد. پوست افراد مسن به علت از دست دادن چربی بافت زیر جلدی (درم) نازک تر، خشک تر و شکننده تر می شود و قابلیت کشش کمتری دارد. در افراد مسن قدرت ترمیم و تکثیر پوست نیز کمتر می شود. همچنین بیماری های مزمن و ناتوان کننده در این گروه سنی شایع تر است و می تواند روی گردش خون پوست اثر منفی بگذارد. از طرفی سوء تغذیه و عدم تحرک در سالمندان بیشتر دیده می شود (۲ و ۳).
۴-۲-۸- وسایل ارتوپدی:
اگر عضوی از بدن بیمار در اثر صدمه گچ گرفته شده باشد و یا از وسایل ارتوپدی استفاده می کند در صورتی که نیروی مکانیکی فشاری وارد شده زیاد باشد و تورم ایجاد کند، فرد در معرض زخم بستر قرار می گیرد. بنابراین باید وضعیت عضو هر چند وقت یک بار بررسی گردد (۲). محافظ گردنی که در آسیب نخاع گردنی استفاده می شود و یا سایر ابزارهایی که با پوست بدن در تماس هستند مثل سوند اکسیژن، بینی، معده ای و .. می تواند فرد بی تحرک را در معرض زخم بستر قرار دهد (۳).
۴-۲-۹- چاقی:
در چاقی متوسط تا شدید چربی و بافت های زیر آن عروق خونی کمتری دارند و در نتیجه در برابر آسیب های ایسکمیک زودتر تخریب می شوند (۲).
۴-۲-۱۰- کاهش وزن شدید یا کاشکسی:
کاشکسی حالت لاغری مفرط بوده که در بیمار ی های شدید مثل کانسر و مراحل نهایی بیماری های ریوی دیده می شود . بیمار کاشکسیک بافت چربی لازم جهت محافظت از برجستگی ها استخوانی را در برابر فشار از دست می دهد (۲). همچنین در بیماری های مزمن و طولانی، کاهش وزن شدید می تواند موجب کم شدن حجم عضلات و چربی زیر پوستی شده و در نتیجه حالت بالشتک نرمی که این بافت ها در زیر پوست ایجاد می کنند از بین می رود و در اثر آن پوست تحت فشار زیاد قرار گرفته و زخم می شود (۳).
۴-۲-۱۱- تغذیه نامناسب و سوء تغذیه:
در بیمارانی که دچار سوء تغذیه هستند اغلب اتروفی عضلانی شدید و کاهش در بافت جلدی دیده می شود. با تغییرات مذکور بافت کمتری به عنوان محافظ بین پوست و استخوان زیر آن وجود دارد لذا اثر فشار بر روی بافت باقیمانده تشدید می شود. سوء تغذیه همچنین تعادل آب و الکترولیت بدن را به هم می زند و فرد مستعد زخم می شود. کاهش ویتامین C سبب شکننده شدن مویرگ ها می شود و هنگامیکه این مویرگ ها در بافت از بین می روند، جریان خون بافت کاهش یافته و پوست مستعد زخم می شود. بیمارانی که سوء تغذیه دارند دچار بیماری کاهش آلبومین خون و آنمی می شوند (۲).
۴-۲-۱۲- کاهش آلبومین خون و آنمی:
آلبومین به عنوان یک وسیله ارزیابی میزان پروتئین بیمار استفاده می شود. کاهش آلبومین خون آنمی می شود. آنمی کاهش سطح هموگلوبین (ظرفیت حمل اکسیژن توسط خون) و مقدار اکسیژن قابل تحویل به بافت ها را کاهش می دهد. در نتیجه متابولیسم سلولی کاهش یافته و بهبودی زخم ها به تاخیر میافتد (۲).
۴-۲-۱۳- اختلال گردش خون محیطی:
در افرادی که بیماری های عروق محیطی دارند، یا دچار شوک هستند و یا افرادی که داروهای وازوپرسور دریافت می کنند این حالت دیده می شود (۲).
۴-۲-۱۴- بیماری:
در بیماری هایی نظیر دیابت ملیتوس، بیماریهای قلبی عروقی، آنمی، نوروپاتی ها، بیماری های کلیوی، نقص سیستم ایمنی، بیماری های ریوی زخم بستر بیشتر دیده می شوند (۲).
۴-۲-۱۵- عفونت:
معمولا همراه با عفونت تب نیز وجود دارد که این دو عامل نیازهای متابولیک بدن را افزایش می دهند و بافت در معرض خطر زخم قرار می گیرد. تب همچنین منجر به تعریق زیاد می شود که رطوبت پوست را افزایش داده و از این طریق پوست را مستعد زخم می کند (۲).
۴-۲-۱۶- سیگار :
سیگارجریان خون پوست را کم کرده و اکسیژن خون را هم کم می کند. در سیگاری ها زخم بستر سریع تر تشکیل شده و دیرتر خوب می شود.
۴-۲-۱۷- اسپاسم عضلات :
ا سپاسم عضلات یا حرکات غیرارادی عضلات در بعضی بیماری ها می تواند موجب سایش زیاد پوست بر بستر و ایجاد زخم بستر شود (۳).
۵- عوارض زخم بستر:
- عفونت پوست: پوست زخم شده پس از مدتی به علت رشد میکروب ها عفونی می شود و ترشحات عفونی از زخم خارج شده و بسیار بد بو می گردد.
- عفونت استخوان و مفصل: عفونت پوست می تواند به استخوان یا مفاصل زیر آن گسترش یابد و موجب بروز عفونت در آن ها شود.
- عفونت خون : باکتری هایی که در محل زخم بستر شروع به رشد و تکثیر می کنند می توانند به جریان خون وارد شده و موجب عفونت سراسری در بدن و مرگ بیمار شوند.
- سرطان : اگر زخم بستر به مدت طولانی باقی بماند ممکن است در پوست آن محل نوعی سرطان پوست به نام squamous cell carcinoma ایجاد شود (۷).
۶- پیشگیری از زخم های فشاری
درمان زخم بستر دغدغه بسیاری از افرادی است که، عزیزان کم توانشان ساعت های زیادی را به صورت نشسته و یا خوابیده روی تخت می گذرانند. در اینجا سعی داریم به راه های درمان این عارضه بپردازیم. پیشگیری از زخم بستر یک اولویت در بخش¬های مراقبتی حاد و طولانی مدت به شمار می آید (۱). پیشگیری همواره بهتر از درمان است و توجه ویژه به بیماران بی حرکت، تغییر وضعیت بدنی و استفاده از تجهیزات کم کننده فشار و تشک های مخصوص اهمیتی حیاتی دارد (۳).
در واقع پیشگیری، تاثیرات عوامل خطرزا یا دخیل در ایجاد آن را کاهش داده و کلیدی برای اجتناب از درمان گسترده می باشد. اگرچه روش های درمانی مختلفی چون آنتی بیوتیک¬ها، محرک¬های گردش خون و جذب¬کننده¬های اگزودا جهت درمان زخم بستر به کار گرفته می شود، ولی پیشگیری از آن همچنان یک ضرورت حیاتی محسوب می¬گردد (۱).
پیشگیری از زخم بستر
از جمله روش های پیشگیری از زخم بستر حفظ تمامیت پوست است. در حال حاضر روش های مانند تغییر وضعیت مکرر و استفاده از وسایل خاصی چون انواع تخت¬ها، تشک¬ها و بالشتک¬های صندلی برای پیشگیری از زخم بستر کاربرد دارد. مراقبت موضعی پوست نیز یکی از روش های پیشگیری است (۱).
۱) افزایش تعداد دفعات حمام شخصی، استفاده از عوامل شوینده ملایم و اجتناب از آب داغ و مالش بیش از حد.
۲) بررسی و معالجه بی اختیاری، رعایت بهداشت به موقع پوست و استفاده از پدهای جاذب که سریعا یک سطح خشک را برای پوست به وجود می آورند، کمک کننده است.
۳) استفاده از مرطوب کننده ها برای پوست خشک و به حداقل رساندن فاکتورهای محیطی که منجر به خشکی پوست می شود از جمله: کاهش رطوبت سردی هوا
۴) روی برجستگی های استخوانی را مالش ندهید.
۵) استفاده از تکنیک های صحیح چرخش، انتقال و پوزیشن دادن به بیمار به منظور به حداقل رساندن آسیب ایجاد شده به وسیله اصطلاک و نیروی شرینگ به پوست.
۶) استفاده از لوبرکانت (روغن) یا پوشش های حمایتی به منظور کاهش آسیب ناشی از اصطلاک.
۷) شناسایی و تصحیح عوامل تاثیر گذار مانند دریافت پروتئین و دریافت کالری و توجه به مکمل های غذایی و حمایت تغذیه ای افراد.
۸) ایجاد یک برنامه نوتوانی به منظور نگهداری و یا بهبود حرکت و فعالیت .
۹) استفاده از بالشت روی برجستگی های استخوانی از جمله زانوها و قوزک های پا، آن ها را از تماس مستقیم با یکدیگر حفظ می کند.
۱۰) اجتناب از پوزیشن هایی که فشار مستقیما بر روی تروکانتر وارد می شود.
۱۱) آموزش به افرادی محدود در صندلی که قادرند هر ۱۵ دقیقه وزن بدن را به قسمتی دیگر منتقل کنند. (۲)
۷- راههای درمان زخم بستر
فاکتورهای زیادی سیر بهبودی زخم را تحت تأثیر قرار می دهند. این فاکتورها عبارتند از : شدت زخم، نوع درمان، سن بیمار، حال عمومی بیمار، وضعیت تغذیه و توانایی حرکت بیمار. برای مثال : زخم بستر که در مراحل یک یا دو باشد با درمان مناسب می تواند در عرض چند هفته بهبود یابد، اما در مراحل حاد تر سه و چهار درمان مشکل تر است. مراحل درمان زخم بستر به شرح زیر است:
کم کردن فشار : ابتدا باید در درمان زخم بستر فشار ممتدی که موجب تشکیل زخم شده را حذف کرد و برای این کار باید مراحل زیر طی شود.
- جابجایی مکرر بیمار: بیمار دچار زخم بستر باید مکررا تغییر وضعیت داده شود و در وضعیت مناسب قرار گیرد. افرادی که روی ویلچر می نشینند باید هر ۱۵ دقیقه و کسی که دراز کشیده است باید هر یک ساعت یک بار وضعیت خود را تغییر دهد.
- سطوح حمایت کننده: استفاده از بالشت یا بالشتک ها می تواند به بیمار کمک کند تا در وضعیت مناسب قرار گیرد و فشار زیادی به محل زخم وارد نشود. می توان از بالشتک های حاوی هوا یا آب در زیر محل هایی که دارای زخم می باشد استفاده کرد تا فشار کمتری به آن وارد شود.
تجویز آنتی بیوتیک موضعی به بیمار: در صورتی که کشت باکتریولوژیک مثبت باشد آنتی بیوتیک خوراکی و یا تزریقی تجویز می شود.
شل کننده عضلانی: در هنگام اسپاسم عضلات از یک شل کننده عضلانی استفاده می شود.
ویتامین C: تجویز ویتامین c روی بهبود زخم تاثیر مثبتی دارد.
خارج کردن بافت آسیب دیده و مرده از محل زخم بستر: برای اینکه بافت ها بهبود پیدا کنند باید ابتدا بافت های مرده را خارج کرد. برای انجام این کار روش های گوناگونی وجود دارد مانند:
- عمل جراحی و خارج کردن بافت مرده از بدن
- وسایل شستشو تحت فشار یا حوضچه های با آب در حال چرخش
- استفاده از پانسمان های خاص که موجب جدا شدن بافت های مرده از زخم می شوند.
برای تمیز کردن زخم بستر چه بکنیم
تمیز کردن و پانسمان مرتب زخم بستر: برای جلوگیری از عفونت باید زخم را تمیز نگه داشت. زخم مرحله اول را می توان مرتب با آب تمیز و صابون ملایم شستشو داد، اما هنگامی که زخم ایجاد شده است شستشو باید با محلول نمکی باشد . پانسمان کردن زخم باعث جلوگیری از ورود میکروب و ایجاد عفونت می شود. ویژگی های یک پانسمان مناسب عبارتند از:
۱) رطوبت مناسب محیط زخم در زیر پانسمان را حفظ کند
۲) اجازه تبادل گازهایی مانند اکسیژن، دی اکسید کربن و بخار کربن و بخار آب را بدهد
۳) حرارت مناسب را حفظ کند
۴) نسبت به میکروارگانیسم ها نفوذ پذیر باشد
۵) در زخم ذرات ریز و باقیمانده به جای نگذارد
۶) به زخم نچسبد
۷) استفاده از آن ها سالم و بی خطر باشد
۸)ظرفیت جذب بالایی داشته باشد
۹) مقرون به صرفه باشد
۱۰) خواص و ویژگی های خود را بطور ثابت حفظ کند
۱۱) زخم را از آسیب مکانیکی محافظت کند (۲).
کرم الیو و هانی نیکا پانسمان زخم بستر
کرم الیو و هانی نیکا به خوبی توانسته است با ایجاد فاکتورهای مناسب یک پانسمان عالی، عفونت و آلودگی ها را از درون زخم و همه مجراهای منتهی به زخم بیرون کشیده و جذب خود کند و عفونت را از بین ببرد. این کرم قادر است با معجزه عسل و روغن زیتون که بر هیچکس پوشیده نیست، روند بازسازی پوست را تسریع بخشد. کرم الیو و هانی نیکا با نوآوری جدید به شماره ۷۹۳۷۸ در تاریخ ۱۳۹۲/۲/۱۴ ثبت اختراع گردیده است.
۸- کاربرد کرم الیو و هانی نیکا در درمان زخم بستر
بهبود زخم یک پروسه پیچیده است که در پاسخ به آسیب ایجاد می گردد. پاسخ به آسیب با فعالیت یکپارچه ی بافت های مختلف در ناحیه آسیب دیده آغاز و شامل فرآیند هموستازی، التهاب، تکثیر سلولی و بازسازی است. این فرآیند ها با یکدیگر هم پوشانی دارند و نیاز به تلاش مشترک بافت های مختلف می باشد و شامل تجمع پلاکت ها، لخته شدن خون، تشکیل فیبرین ها، پاسخ التهابی به آسیب و… است (۱۳).
در درمان زخم ها زمانی موفق هستیم که عامل ایجاد کننده را برطرف ساخته و همزمان به درمان به عوارض ایجاد شده بپردازیم. در درمان موثر، انتخاب پانسمان مناسب در کنار سایر درمان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
انسان ها همواره در جست و جوی مرهمی برای درمان بهینه زخم بوده اند و در این راه ضماد ها و ترکیبات گوناگونی را آزموده اند. مصریان باستان از ترکیبات مختلفی که منشاء طبیعی داشته اند مانند چربی حیوانات، عسل و الیاف گیاهان استفاده نموده اند. سایرین از پوست برگ درختان و ترکیبات گیاهی، گل و خاشاک، الیاف پارچه و سایر ترکیبات صناعی استفاده کرده اند که برخی موثر و برخی دیگر غیر موثر و حتی گاهی سمی و کشنده بوده اند (۲).
کرم الیو و هانی نیکا به دلیل کاربرد ترکیبات معج
